BAHAGIAN-BAHAGIAN KERTOK

Kertok terbahagi kepada beberapa bahagian yang penting seperti bodi (badan kertok), lekar (pelapik), belira (daun atau bilah), mochok, getah pengikat, dan mmalu (alat pukulan).

Bodi (badan kertok atau ibu kertok)

Bodi (badan kertok) kelapa diperbuat daripada kelapa dan bodi kertok kaya diperbuat daripada kayu seperti kayu nangka, pulai, sentol, sena, merbau dan cengal. Jenis kayu memainkan peranan yang penting dalam menghasilkan ton yang baik.

Lekar (pelapik)

Lekar adalah bahagian bawah yang menyokong untuk menstabilkan kedudukan bodi kertok. Lekar ini juga berperanan untuk menyerap bunyi, dan sekaligus mempengaruhi ton bunyi kertok apabila dimainkan. Biasanya lekar diperbuat daripada tayar kereta sorong dan dibalut dengan kain atau guni jut yang warnanya mengikut citarasa pembuatnya.

Belira (daun atau bilah)

Belira adalah bahagian yang penting dalam sesebuah kertok. Ia biasanya diperbuat daripada kayu chengal kerana ia dapat menghasilkan ton yang baik dan kayunya mempunyai kualiti yang tinggi (tidak mudah rosak apabila dipalu). Untuk ketahanan, belira disipal (besi dipaku pada tepi belira) supaya ianya tidak mudah pecah apabila dipalu dalam jangka masa yang lama.

Mocok (pancang) dan getah

Mocok berperanan untuk menetapkan kedudukan belira pada ibu kertok. Pada zaman dahulu ianya diperbuat daripada rotan dan kini mocok dibuat dengan menggunakan wayar.

Gambar di atas menunjukkan peranan mocok untuk menetapkan kedudukan belira pada ibu kertok.

Kedudukan belira pada ibu kertok dikuatkan lagi dengan mengikat getah untuk menghalang belira daripada tertanggal apabila di palu dengan kuat. Gambar di bawah menunjukkan kedudukan belira yang diikat dengan menggunakan getah. Getah ini diambil daripada tiub basikal atau motosikal.

Mmalu (alat paluan)

Mmalu ada empat bahagian iaitu kepala, getah, ulu (pemegang) dan pangkal seperti dalam gambar. Sesetengah mmalu ada dua bahagian iaitu getah mmalu dan ulu mmalu. Pada zaman dahulu getah mmalu diperbuat daripada ‘getah skrap’ dan kini getah itu digantikan dengan tiub motosikal atau basikal yang gunting halus kemudian dililitkan pada kayu dan dicelup ke dalam gam untuk memastikan ianya melekat dengan kuat. Akhir sekali barulah dibalut dengan tali nelon untuk membentuk lilitan yang bulat pada pemukul. Semua bahagian mmalu ada peranannya yang tersendiri dalam menghasilkan bunyi semasa permainan kertok.